Near Focus

Vanuit het idee dat juist 'terugkijken' en 'weerzien' onze blik op de toekomst kunnen aanscherpen, liet Vleeshal in de zomer van 2020 werken uit haar bijzondere collectie zien. Vleeshal werkt al lange tijd samen met het Antwerpse museum M HKA, waar objecten uit de Vleeshalcollectie worden beheerd en getoond. In drie verschillende tentoonstellingen vestigde Vleeshal de aandacht op deze samenwerking, waarbij werk van Jimmie Durham, Lili Dujourie en Pipilotti Rist werd getoond. Dit zijn zowel werken uit de eigen collectie als werken uit de collectie van het M HKA. De tentoonstellingen gingen ieder een eigen relatie aan met de geschiedenis en huidige programmering van de Vleeshal.

De betekenis van kunstwerken is continu in beweging, vooral doordat de context waarin ze zich bevinden verandert. Werken die je eerder hebt gezien, kunnen nieuwe betekenissen krijgen en reflectie activeren. De titel van deze tentoonstellingsreeks, Near Focus, verwijst naar de ontdekking van de Hollandse Kijker, de voorloper van de telescoop en verrekijker zoals wij die kennen. Deze werd in 1608 in Middelburg bedacht door Hans Lipperhey. De Hollandse Kijker had een wereldwijde impact omdat deze het mogelijk maakte zaken in detail te bestuderen die voorheen onzichtbaar waren.

Met de term near focus wordt de minimale afstand aangeduid waarop een optisch hulpmiddel (zoals een verrekijker) scherpgesteld kan worden. Dit is een belangrijk criterium voor natuurliefhebbers die zo dicht mogelijk bij hun studieobject willen komen. Om de afstand tot de kunstwerken te verkleinen en reflectie te stimuleren, heeft Vleeshal verschillende mensen uitgenodigd om in het tentoonstellingsboekje te reflecteren op het werk van de kunstenaars die in Near Focus centraal staan.

Lili Dujourie

Vanaf het einde van de jaren zestig heeft Lili Dujourie een oeuvre opgebouwd dat bestaat uit schijnbare tegenstellingen, zowel in materiaal als concept. Het begon met een reeks stalen werken aan het eind van de jaren zestig. In de twee daaropvolgende decennia onderzocht Dujourie het dan nieuwe medium video en vanaf de jaren tachtig maakt ze vooral sculpturen.

Al deze werken zijn doorspekt van zowel (kunst)historische referenties als poëtische visies op het heden. Neem bijvoorbeeld de reeks video’s Hommage à ... I-V (1972) die ze maakte rond het moment dat ze ook de belangrijke sculptuur Amerikaans Imperialisme (1972) ontwikkelde, het werk dat tijdens Near Focus in Vleeshal getoond wordt. In de video’s is Dujourie naakt op een bed te zien. Ze neemt verschillende poses aan zoals je die in klassieke schilderijen met vrouwelijk naakt ziet. Het traditionele idee van de schilder en zijn muze wordt door Dujourie op losse schroeven gezet door zelf als kunstenaar en geportretteerde tegelijk op te treden. In de titel speelt Dujourie met de vraag aan wie de hommage gericht is: aan de kunstenaar, de schilderkunst of misschien wel aan haarzelf?

De inzet van taal als sculpturale materie is een terugkerend element in Dujourie’s oeuvre. De vaak poëtische en spitsvondige titels voegen een extra interpretatielaag toe aan de werken.

De kunstenaar stelde voor in Near Focus een variant van Amerikaans Imperialisme met een groene muur en onbehandeld staal te tonen, de eerste uitvoering van het werk zoals het in 1979 te zien was in het museum voor hedendaagse kunst in Gent.

Sinds een aantal jaar onderzoekt Vleeshal de parallellen tussen ontwikkelingen in de actuele kunst die zij toont en de beginjaren van haar tentoonstellingsprogramma in de jaren zeventig, toen nieuwe muziek, dans, beeldende kunst en performance hier op een interessante manier bij elkaar werden gebracht. De thema’s performance en performativiteit in de hedendaagse kunst, die de toeschouwer een centrale rol toeschrijven, staan al enige tijd centraal. Het werk van Lili Dujourie reflecteert deze paralellen. Hier naast beantwoordt Amerikaans Imperialisme het verlangen van de Vleeshal om de zekerheid van 'de' geschiedschrijving achterwege te laten om een podium te bieden aan een veelheid van (soms bewust) verborgen stemmen.

Perspectieven

In het kader van de collectietentoonstellingen Near Focus werden verschillende perspectieven aangereikt waardoor het werk dat in de Vleeshal te zien was kon worden bekeken. Alle perspectieven zijn in opdracht gemaakt en waren opgenomen in het tentoonstellingsboekje.

Yes I'm Pregnant

Lena Henke

Comic strip
2020

Yes I’m Pregnant is een omgekeerde versie van een stripverhaal van Lena Henke. De eerdere versie maakte Henke voor haar gelijknamige tentoonstelling bij Skulpturenmuseum Glaskasten Marl in 2014. Modernistische sculpturen uit de collectie van het museum komen samen in een ‹photo love story›, een format dat vooral gebruikt wordt in tijdschriften voor tieners.

Henke’s werk werd in 2021 in de Vleeshal tentoongesteld in de groepstentoonstelling I Think I Look More Like The Chrysler Building.