Slo Mo Mother
Emma Jääskeläinen
Solotentoonstelling
16 april – 2 juli 2023
Vleeshal (Kaart)
Curator: Roos Gortzak
How to commit to taking care of what is already there
How to take care of others, how to think of family in an extended sense
How to be a mother, in a sense, without actually biologically giving birth
How to do that in a concrete way
How to commit to acts of collaborative healing
Instead of fighting invisible enemies in space
How to commit to these stories
– Even Minn
Slo Mo Mother was de eerste solotentoonstelling van de Finse kunstenaar Emma Jääskeläinen (1988) in Nederland. Zij presenteerde recente sculpturen, speciaal aangepast en uitgebreid met nieuwe elementen voor Vleeshal. De titel van de tentoonstelling verwijst naar de lichamelijke vertraging die Jääskeläinen ervaart in zowel het moeder- als kunstenaarschap, twee rollen die zij met een karakteristieke lichtvoetigheid verbeeldt en verbindt.
Lichamelijkheid, vertraging en herhaling spelen een belangrijke rol in Jääskeläinens werk. Dit komt niet alleen tot uiting in haar ‘Gustoniaanse’ plompe lichaamsvormen, maar ook in haar keuze voor marmer als voornaamste materiaal. Het arbeidsintensieve en repetitieve handwerk dat het bewerken van de zware steenblokken vereist, is voor Jääskeläinen een manier om een dialoog aan te gaan en het materiaal zelf de vorm te laten bepalen. De intensieve band die zij aangaat met de steen beschrijft zij als familiair, waarbij zij vergelijkbare gevoelens van empathie, zorg en aandacht voelt.
Hoewel Jääskeläinen wezenlijke vragen over moederschap en zorg aansnijdt, doet ze dit altijd met een komische en zachte vormentaal. De verhalen, anekdotes en motieven die ten grondslag liggen aan de sculpturen komen voort uit haar eigen leven. Van huishoudelijke taken tot haar vader die een sigaret rookt om de tijd te doden en van de blaren in de handen van haar broer door het gitaarspelen tot het slaapliedje dat ze voor haar kinderen zingt. Toch vertelt haar werk geen persoonlijk verhaal maar verbeeldt het eerder universele gevoelens ten aanzien van de grote vragen van het leven.
Naast steen werkt Jääskeläinen veel met metaal en gevilte wol. Soms voegt ze een alledaags voorwerp toe als concrete aanwijzing naar een verhaal of gebeurtenis, maar de betekenis van haar werk blijft meestal suggestief en multi-interpretabel. Tekst is daarbij ook een essentieel onderdeel van Jääskeläinens praktijk. Tijdens het maakproces vlecht ze een netwerk van woorden en rijmende zinnen die verwijzen naar de materialen en associaties die aanwezig zijn in haar werk, en terugkeren in de titels.
Een interessant aspect van Jääskeläinens praktijk is dat zij haar sculpturen blijft aanpassen. In de Vleeshal transformeerde ze de bestaande sculpturen At Her Fingertips en Repose door nieuwe details toe te voegen en het marmer verder te bewerken. At Her Fingertips gaat over de verbonden- en gebondenheid tussen moeder en kind en het proces van onthechting. Dit wordt verbeeld met één gigantische hand waarbij subtiele kettingen de vingers verbindt met de handpalm. Volgens Jääskeläinen zijn de vingers als 'biggetjes' ter grootte van een kind, agressief vastgeketend aan de mama-handpalm. De hand met een tussen de vingers geklemde sigaret in Repose verwijst naar een spaarzaam moment van rust in het leven van een moeder. Handen zijn een terugkerend motief. Voor de kunstenaar zijn ze een portret van arbeid.
Als aanvulling op de karakteristieke gotische ruimte van de Vleeshal heeft Jääskeläinen een open haard laten bouwen. Voor het publieksprogramma op zaterdag 17 juni werkt ze aan een performance waarin de metalen kettingen uit At Her Fingertips worden gebruikt als instrumenten door de Finse muzikanten Verneri Pohjola en Joonas Riippa. Tijdens dit programma zal de Finse schrijver en dramaturg Even Minn hun essay Alien Mother voordragen, dat een belangrijke inspiratiebron vormde voor Jääskeläinen.
