Tegen een donkere, dreigende hemel, gestrand in zand en aangespoelde schelpen, plakken teer, rot wrakhout en armetierig helm, ligt een vissersbootje in de Vleeshal. Het steekt half omhoog in een wanhopige poging weer vlot te geraken (tot leven te komen), maar het lijkt tevergeefs. Het podium waar het schip op rust, verraadt de korte illusie van het theater en bordkarton: de rotsen zijn van papier, de vissen van plastic, de wind komt van een ventilator en de zeegeluiden uit een oude pick-up. De nachtelijke hemel is geschilderd, de belichting uitgekiend en de dreiging artificieel.

Maar de zilte zeegeur is echt, evenals het zand, het hout, het industriële afval en het schip zelf. Hier, midden in het kunstmatige, is een bestaande wereld ten onder gegaan: een oude, misschien deels gedroomde wereld van een schone zee, vredige visersdorpjes, mensen die netten boeten. Een romantisch ideaal van harmonie, eenheid en onschuld dat schipbreuk heeft geleden op de klippen van de tijd en nu zakt naar de ruimte van het eeuwige verlangen. Waar het zich zal bevinden in de droom van het gouden tijdperk van de Grieken, de ruïne-schilderijen uit de romantiek en de verlokkende glans van het verleden.

In zijn setting en naamgeving (Middelburg, New Bedford) verwijst het werk ook naar het verloren gegane vissersverleden van Zeeland en van de geboortestreek van de kunstenaar. Industrialisatie, visserijverdragen, internationale concurrentie en een zich veranderende economie hebben daar hun sporen onuitwisbaar achtergelaten en een traditionele manier van leven ingrijpend veranderd.

De naam van het schip, Albatross, duidt op terloopse wijze tegelijk aanvullende betekenissen aan. Zo verwijst het naar The rime of the ancient mariner van Samuel Coleridge (de uitnodigingskaart is een illustratie van Gustave Doré bij dit gedicht). Nadat een albatros gedood is door een van de opvarenden overkomt het schip onheil na onheil; degene die hem gedood heeft, the ancient mariner, blijft leven om het verhaal van ramp en tegenspoed te kunnen vertellen. New Bedford was, tussen twee haakjes, de haven van waaruit Ishmael de jacht op Moby Dick ondernam.

De zeegeluiden die uit een paar oude boxen komen, rollen in een rustgevend ritme af en aan. De toeschouwer zou een stoel willen pakken om in deze stroom dit Memento Mori van het verlangen te overdenken, maar dat comfort is hem niet gegund. Hoewel het deels een wereld van bordkarton is, is het uiteindelijk geen theater waarin hij afstandelijk terzijde mag zitten maar de werkelijkheid die gaat leven door zijn verlangen en waarin hij ongemakkelijk zijn plaats zal moeten bepalen.

Mark Dion is in New Bedford, Massachusetts (Amerika), geboren. Hij exposeerde o.a. in The Whitney Museum of American Art (1990), bij Christian Nagel (Keulen 1992), Sonsbeek 1993, de Derchtorhallen Hamburg (1994). In zijn werk tracht hij zowel wetenschappelijke, sociale, culturele en artistieke lagen aan te boren zonder tot een dogmatische of ideologische stellingname over te gaan. Het is tonen, in de klassieke zin van het woord.